Carnaval

Dit weekeinde wordt volop carnaval gevierd, het feest der zotten. In de aanloopperiode hebben steden en dorpen een passende carnavalsnaam gekregen. 's-Hertogenbosch heet Oeteldonk en Tilburg de Kruikenstad; met kruikenzeikers als inwoners. Het nabijgelegen Wateringen is tijdelijk omgedoopt in Bieringen. Verklede mensen, maskers en andere vermommingen, optochten met praalwagens, orkesten, luidruchtige rituelen, dweilen van café naar café, polonaises, en eet- en vooral drinkpartijen kenmerken het carnaval. Hoe zou Holleeder naar het carnaval gaan? In een cipiersoutfit op een geblindeerde zwarte scooter? En mensen die niet verkleed naar carnaval gaan, kunnen altijd zeggen dat ze als badkuip komen. Is dat niet moeilijk? Nee, ze laten zich gewoon vollopen

Geschiedkundigen zijn het niet eens over de precieze oorsprong van carnaval. Het is een feit dat sinds mensenheugenis overal ter wereld het wisselen van de seizoenen gevierd werd. Al voor de Middeleeuwen zag de Kerk al dat heidens gedoe met lede ogen aan. Omdat deze gebruiken niet uit te bannen waren, besloten de kerken er op positieve wijze gebruik van te maken. Zij verbonden het narrenfeest aan de Vastenavond. Zo ontstond op de vooravond van de vastenperiode de laatste gelegenheid om nog eens flink te schransen. Dit had ook nog eens een praktische reden: het vlees kon niet langer bewaard blijven omdat het ijs in de koelkelders begon te smelten. De voorraad vlees moest zo vlug mogelijk op! In het Latijn betekent
'carne vale' vaarwel aan het vlees. Dit is één van de mogelijke verklaringen van het woord Carnaval. Een andere theorie is dat het feest van de Grieken afkomstig is. Zij vierden eind februari een feest ter ere van Bacchus. Afbeeldingen van deze god werden op een scheepskar (in het Latijn: carrus navalis) door Hellas gereden. Bacchus was de god van de wijn. Vandaar het woord bacchanaal ofwel drankorgie. Zou er daarom zoveel gedronken worden tijdens het carnaval?

Mijn oom Dorus zaliger vroeg eens in een dolle bui. 'Jongens, wat is een wagen in een ravijn?' Wij wisten het niet. 'Een wagen in een ravijn is car na val!' Alom gelach. Mijn brutale broertje kwam met het volgende raadsel: 'Ome Dorus, wat is tante Lenie in een lift?' Nu moet ik even vertellen dat tante Lenie, de vrouw was van Oom Dorus. En zij was nog al corpulent. 'Wat is tante Lenie in een lift?' vroeg oom Dorus nieuwsgierig. 'Een spektakel!' was het antwoord. Vervolgens moest mijn broertje heel hard rennen om uit de grote handen van oom Dorus te blijven.

Op 11 november (de elfde van de elfde) begint het carnavalsseizoen prcies om elf over elf. In Nederland wordt deze start in vrijwel iedere carnavalvierende plaats met een ceremonie gevierd.
De reden voor deze datum is het getal 11, dat van oudsher het getal van de dwazen en gekken is. Zou daarom een voetbalteam ook uit elf spelers bestaan?

En dan de liedjes met carnaval. Het zijn vrolijke meezingers. Maar de teksten zijn mij te simpel. Volwassen mensen, die bij hun volle verstand, in polonaise lopen te zingen: 'Als het gras twee kontjes hoog is!' En 'Er staat een paard in de gang bij buurvrouw Jansen!' De topper in negatieve zin is toch wel: 'Weet je wel wat ik zou willen zijn, een bloemetjesgordijn.' Welk schimmig brein heeft deze tekst verzonnen?Al met al doen carbavalsverenigingen ook positieve dingen. Ze bezoeken bijvoorbeeld zieken en bejaarden om de boel wat op te vrolijken. En inzamelingen voor goede doelen laten zij ook niet na.

Menig Nederlander zal dit weekeinde zingend, dansend, hossend, drinkend, slempend, dijenkletsend, waggelend, kontentikkend, en misschien wel kotsend doorbrengen. Ik niet. Ik wil geen bloemetjesgordijn zijn. Maar ik wens iedereen toch een prettig carnaval toe!

Klaas de Boer